Voor veel kankerpatiënten is de start van de behandeling op een bepaalde manier een opluchting. Je bent door de diagnose heen en hebt van je arts het behandelplan gekregen. Als het goed is, wordt er goed uitgelegd wat er gaat gebeuren, welke medicijnen je krijgt en in welke vorm en dosering. Starten met de behandeling geeft dan het gevoel dat er iets aan gedaan gaat worden. Die kanker moet je lichaam uit en wel zo snel mogelijk. En dat wil je dan ook zo snel mogelijk zeker weten.

Nu heeft chemotherapie de eigenschap dat het snel duidelijk is of het werkt of niet. Of dat het gedeeltelijk werkt. Dat wordt met verschillende technieken vastgesteld. Veelal een scan en in het geval van bloedkanker ook met mijn favoriete diagnose-tool: de beenmergpunctie. Kort na dit onderzoek krijg je dan van je arts te horen wat er in jouw lichaam gebeurt: werkt het of werkt het niet? Denk eraan; dit nieuws kan snel gegeven worden. Als de scan klaar is hoeven alleen jouw arts en een radioloog er naar te kijken en dan is het bekend. Vraag dan ook door wanneer het langer dan een dag duurt. Dit hoeft namelijk niet.

Enige tijd geleden was ik op bezoek in het UMC Groningen en kwam dit onderwerp ter sprake. In dit gesprek kwam het idee naar voren om al 1 week na de start van de behandeling een scan uit te voeren. Het antwoord op de vraag ‘Werkt het of werkt het niet?’ is dan heel snel bekend. Dat heeft enkele belangrijke voordelen. In de eerste plaats stelt het patiënten waar de behandeling bij werkt al snel gerust. Weliswaar worden ze ziek en vermoeid van de behandeling, maar dit dient het hogere doel van het opruimen van de tumor: Je doet het ergens voor! Deze motivatie helpt je verder door je behandeling heen. En natuurlijk is het voor de dierbaren van de patiënt mooi om ook snel gerustgesteld te worden. Zij leven intens mee. Wanneer het echter niet werkt is er nog altijd het voordeel van direct stoppen en een andere behandeling kiezen. Chemotherapie bouwt resistentie op. Wanneer je er te veel van krijgt werkt het op een bepaald moment niet meer. Wanneer je snel kunt overstappen op een andere behandeling is de resistentie die je hebt opgebouwd nog beperkt. Het volgende medicijn is dan wellicht wel effectief. Mocht onverhoopt geen andere behandeling meer beschikbaar zijn, dan wordt er in ieder geval voor gezorgd dat de tijd die je nog rest niet verpest wordt door een zware en ziekmakende behandeling. De kwaliteit van leven in die laatste levensfase is dan altijd beter dan wanneer doorgegaan wordt met de zinloze behandeling.

Het mooie van deze aanpak is dat er eigenlijk weinig nieuws bedacht hoeft te worden. Veel is al bekend en kan zo toegepast worden. Zoals bekend houd ik van goed nieuws en dit is goed nieuws. Daarom maken we hier, met enkele topziekenhuizen in Nederland, een implementatieproject van. We gaan dit zo snel mogelijk uitvoeren. Het project wordt opgezet door het UMC Groningen, het UMC Nijmegen en het VUMC in Amsterdam. Daar werken prachtige mensen die wat er toch nog uitgezocht moet worden goed en snel kunnen uitwerken en die primair altijd naar de patiënt kijken: ‘Wat is het voordeel voor de patiënt?’ De belangrijkste vraag bij alle implementatieprojecten die Alpe d’HuZes gaat starten het komende jaar. Het voordeel voor de patiënt is bij ‘Beeld voor Beeld’ niet lastig te bepalen: snel duidelijkheid en een goede kwaliteit van leven. Het liefst zo lang mogelijk en als het niet anders kan, dan moet die laatste korte tijd die je nog rest met een glimlach beleefd worden.

Peter Kapitein
Opgeven is Geen Optie!