In memoriam: Dick van Bekkum

“Thank you for saving my life!”

Ruim een jaar geleden vroeg ik aan Dick van Bekkum wanneer hij ooit zou stoppen met werken? ‘Als ik een hersenbloeding krijg Peter’. Het is ongelooflijk, maar dat is precies wat er in de nacht van zondag (12 juli) op maandag (13 juli) is gebeurd. Dick van Bekkum (1925) kreeg de hersenbloeding die hij voorzag. Op 17 juli 2015 is hij hieraan overleden. Ik ben er kapot van.

Van Bekkum heeft voor honderdduizenden patiënten een enorme betekenis gehad. Hij heeft namelijk een enorme bijdrage geleverd aan de stamcel transplantatie. In mijn boek ‘Ik heb kanker’ wijd ik enkele woorden aan zijn werk. Na de tweede wereldoorlog kreeg hij als hoofd van het Radiologisch Laboratorium van TNO in Rijswijk de opdracht om de effecten van straling op de bloedproductie te onderzoeken. Na jarenlange studie en vele experimenten (op een wijze die nu ondenkbaar is) wist hij de protocollen op te stellen waar artsen als Jon van Rood, Bob Löwenberg en Ton Hagenbeek, maar natuurlijk heel veel anderen na hen, mee aan de slag gingen en de levens van patiënten redden, die anders zeker zouden sterven.

Van Bekkum heeft tot de laatste dag gewerkt aan betere behandelingen en betere medicijnen voor patiënten. Met Inspire2Live werkte hij onder andere aan het bij de patiënt krijgen van een PARP-remmer; Olaparib. Tevens werkte hij met ons aan een conferentie om te komen tot ‘Affordable drugs’. Om, zoals alleen hij dat kon verwoorden, iets te doen aan de ‘Financial Toxicity’ van de farmaceutische industrie.

Ik noemde Van Bekkum veelal een voorbeeld voor alle patient advocates. Niets en niemand ontziend, altijd scherp, altijd eerlijk en zijn mening altijd gevend. Authenticiteit is door hem uitgevonden en verbeterd.

Ik heb Van Bekkum zelf horen vertellen hoe hij zijn werk deed. En vooral Waarom? Wat hem dreef? Het is een verhaal dat hij me bij onze eerste kennismaking op 4 november 2008 bij hem thuis, 2 maanden na mijn eigen stamcel transplantatie, vertelde. Ik vergeet het nooit meer. Doorzettingsvermogen, altijd doen wat nodig is, afzien tot je er bij neervalt en vooral passie! Wat een onvoorstelbare passie wist Dick aan de dag te leggen.

Van Bekkum heeft mij de kracht van wetenschap laten zien. Hoe onvoorstelbaar belangrijk wetenschap is voor de ontwikkeling van de mens. In ons geval voor het overleven van de patiënt. Zonder wetenschap geen vooruitgang. Maar Van Bekkum liet wel zien dat het de wijze waarop de wetenschap werd beoefend is die het tempo van vooruitgang bepaalt. En daar kunnen veel wetenschappers veel van leren.

Dick van Bekkum is bijna 90 jaar oud geworden. Een schitterend mens is niet meer. In alle opzichten is op hem ‘A beautiful Mind’ van toepassing. Wat zullen we zijn ongemeen kritische geest en niet aflatende wijze van kritiek hebben missen. Hoe vullen we dit gat in vredesnaam op?

Beste Dick, ik wil afsluiten met de enig mogelijke afsluiting mijnerzijds: ‘Thank you for saving my life!’.

Peter Kapitein