Minister Schipper heeft zich afgelopen week niet van haar beste kant laten zien als het om longkanker patiënten gaat. Een goed werkend medicijn, Nivolumab, wordt patiënten onthouden en in een sluis geplaatst. Een levensbedreigende situatie is voor deze patiënten het gevolg.

Longkanker patiënten zitten behoorlijk in het verdomhoekje. Ten eerste krijgen ze veelal het verwijt dat het hun eigen schuld is; had je maar niet moeten roken, terwijl iedereen weet dat het de tabaksindustrie is die hun criminele activiteiten met steun van de overheid nog steeds mogen voortzetten. Ten tweede en dat heb ik eerder geschreven, is chemotherapie het best mogelijke dat we longkanker patiënten met vergevorderde uitzaaiingen (circa 60% van de long kanker patiënten) als eerste behandeling volgens protocol bieden. Daarvan weten we inmiddels dat dit bij ruim 90% van de patiënten geen levensverlenging biedt”. Deze wetenschap vertalen we veel te langzaam naar nieuwe behandelingen. Ten derde heeft minister Schippers ‘De sluis’ bedacht als middel tegen de hoge prijzen van medicijnen.

De minister wil deze sluis gebruiken om de prijs van Nivolumab naar een acceptabel niveau te krijgen. Dit is vreemd, want het zal 50.000 euro per patiënt gaan kosten en dat is niet duurder dan sommige andere kankermedicijnen. Bovendien; iedereen weet dat de prijs niet naar beneden gaat. Daarvoor zijn de overheid, de medische stand en de industrie veel te veel met elkaar verweven. Deze sluis is dan ook een enorme vertraging voor patiënten in doodsstrijd en louter een manier om geen geld uit te geven aan een medicijn dat aantoonbaar goed werkt en beter is dan de bestaande medicijnen voor deze groep longkankerpatiënten.

De minister geeft aan dat patiënten die het nodig hebben dit kunnen krijgen op basis van een Compassionate use regel. Dit zou afgesproken zijn met de fabrikant (BMS). Dat is in dit geval onzinnig, want het middel krijgt op zeer korte termijn een handelsvergunning en voor die medicijnen is Compassionate Use helemaal niet bedoeld. De fabrikant zal dit ogenblikkelijk aanvoeren. Immers; de fabrikant heeft beloofd het middel gratis te verstrekken op basis van Compassionate Use. Welnu; dat hoeft niet lang meer. Vanaf september zal de fabrikant aangeven dat het gewoon te koop is. En daar heeft de fabrikant gelijk in. Te koop tegen een veel te hoge prijs, maar te koop. Compassionate Use vervalt daarmee. Bovendien weet iedere arts weet (en iedere patiënt kan dit weten) dat Compassionate Use een drama is. Het wordt structureel tegengewerkt door fabrikanten.

Patiënten met longkanker die Nivolumab nodig hebben zijn dan ook afhankelijk van artsen met lef. Het middel is al geëvalueerd, veilig en werkzaam. Er is dan ook geen enkele toegevoegde waarde om het nog naar ZINL te sturen voor een beoordeling. Het middel is immers in de handel vanaf september (er wordt Europees een handelsvergunning verstrekt). Een goede arts schrijft het daarom gewoon voor. Gewoon? Ja, omdat het beter is dan een bestaand middel, de patiënt een langer leven biedt en bovendien zijn de bijwerkingen milder dan bestaande behandelingen. Naast activistische patiënten hebben we activistische artsen nodig (een hele rake uitspraak van professor Joep Lange). Laten de activistische artsen opstaan en Nivolumab gewoon voorschrijven. De apotheek van het ziekenhuis kan het gewoon bestellen. Zo help je patiënten. Wat we met de rekening doen is aan de boekhouders.

Iedere schipper weet dat een sluis vertraagt. Met het in leven roepen van ‘De Sluis’ heeft deze minister zich tegen de patiënt gekeerd. De stervende patiënt. Ze onderhandelt over kosten van medicijnen, met als inzet de levens van in dit geval longkankerpatiënten. Wanneer is de vraag wat een medicijn moet (niet mag) kosten, verandert in wat een mensenleven waard is? De onderhandelingen en discussies over kosten van medicijnen hebben hun morele en menselijke basis verloren. Een eerlijke prijs voor medicijnen gaat over ontwikkelkosten, investeringen, een gezonde winstmarge tegenover de risico’s die een bedrijf neemt. Niet over wat politiek uit te leggen valt of wat een mensenleven mag kosten. Als de minister de medicijnen te duur vind, onderhandel dan eens echt met de industrie. En als het de industrie niet zint, gaan ze het maar slijten in India. Kopen wij het vervolgens daar wel. Tegen een veel lagere prijs.